Nhà ở xã hội (NOXH) từ lâu đã trở thành một chủ đề thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân, đặc biệt là những ai đang mong muốn sở hữu một mái ấm ổn định với sự hỗ trợ tối đa từ Nhà nước. Vậy nhà ở xã hội là gì? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết và đầy đủ nhất về loại hình nhà ở này.
Nhà ở xã hội là gì?
Theo quy định mới nhất của Luật Nhà ở 2014, nhà ở xã hội là nhà ở phù hợp với các đối tượng là đại đa số dân cư là người lao động có thu nhập thấp, thu nhập trung bình trong xã hội trở xuống. Người dân sở hữu nhà ở xã hội (NOXH) có sự hỗ trợ của Nhà nước về giá cả, diện tích và tiện ích phù hợp thông qua các hình thức như: Có thể thuê, mua, thuê mua hoặc mua trả góp theo quy định của pháp luật về nhà ở.
Tầm quan trọng của nhà ở xã hội (NOXH)
Vai trò đảm bảo an sinh xã hội, góp phần ổn định trật tự, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội là vô cùng quan trọng của nhà ở xã hội. Nhờ có nhà ở xã hội, người dân có thu nhập thấp, người có hoàn cảnh khó khăn có cơ hội tiếp cận với nguồn nhà ở giá rẻ, lãi suất vay vốn thấp, chất lượng nhà ở nâng cao, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống và ổn định cuộc sống.
Đối tượng và điều kiện được mua nhà ở xã hội?
Nhà ở xã hội tuy được Nhà nước ra chỉ thị triển khai mạnh nhằm tạo điều kiện an cư cho người dân. Nhưng để sở hữu được nhà ở xã hội cần phải đủ điều kiện và nằm trong đối tượng mua nhà ở xã hội do Nhà nước quy định.
Đối tượng được mua nhà ở xã hội
Theo Điều 49 Luật Nhà ở 2014, đối tượng được mua nhà ở xã hội khi đáp ứng các điều kiện tại Điều 51 Luật Nhà ở 2014 gồm:
- Những người có công với cách mạng.
- Hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn.
- Hộ gia đình tại khu vực nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu.
- Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị.
- Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp.
- Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân.
- Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.
- Các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ theo khoản 5 Điều 81 Luật Nhà ở số 65/2014/QH13 do có hành vi vi phạm các quy định về quản lý, sử dụng nhà ở mà thuộc diện bị thu hồi thì phải trả lại nhà ở công vụ cho Nhà nước.
- Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở.
Ngoài ra, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 đã được ban hành và được áp dụng từ ngày 1 tháng 1 năm 2025 có bổ sung thêm các đối tượng mua nhà ở xã hội là:
- Doanh nghiệp, hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã ở trong khu công nghiệp
- Thân nhân liệt sĩ
- Công chức, viên chức quốc phòng đang phục vụ tại ngũ, người làm công tác cơ yếu, công tác khác trong tổ chức cơ yếu hưởng lương từ ngân sách nhà nước
- Học sinh các trường chuyên biệt
Điều kiện để được mua nhà ở xã hội
Theo khoản 1 Điều 51 Luật Nhà ở số 65/2014/QH13, các đối tượng được nêu trên phải đáp ứng các điều kiện sau để được mua nhà ở xã hội, cụ thể:
Điều kiện về nhà ở:
- Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, chưa từng được hưởng các chính sách hỗ trợ về đất ở, nhà ở với bất kì hình thức nào tại khu vực đang làm việc và sinh sống.
- Có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích bình quân đầu người thấp hơn diện tích bình quân tối thiểu được chính phủ quy định cho mỗi thời ký và mỗi khu vực (sẽ được hỗ trợ nếu diện tích bình quân nhỏ hơn 10m2/người).
Điều kiện về cư trú:
Người thuộc diện đối tượng được mua nhà ở xã hội phải có đăng ký thường trú tại tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương nơi mà được xây dựng nhà ở xã hội; trong trường hợp không có thường trú thì người mua nhà cần phải có đăng ký tạm trú tại nơi có nhà ở xã hội trong thời gian từ 1 năm trở lên, trừ các đối tượng như: Học sinh, sinh viên tại các học viện, trường đại học, cao đẳng, dạy nghề; học sinh tại các trường dân tộc nội trú công lập, được sử dụng nhà ở trong thời gian học tập tại đây,…
Điều kiện về thu nhập:
- Đối tượng là người có thu nhập hàng tháng từ 11 triệu trở xuống (132 triệu đồng/năm) nếu không có người phụ thuộc.
- Nếu là hộ nghèo, hộ cận nghèo thì cần phải có giấy từ chứng minh do Chính Phủ quy định.
- Riêng đối với các đối tượng ở mục số 1, 8, 9 trên danh sách các đối tượng được mua nhà ở xã hội thì không yêu cầu đáp ứng các điều kiện về thu nhập nêu trên
- Kể từ ngày 1 tháng 1 năm 2025, cũng là khi Luật Nhà ở 2023 có hiệu lực thi hành chỉ quy định điều kiện về nhà ở và điều kiện về thu nhập, không quy định điều kiện về cư trú. Tuy nhiên, điều kiện về thu nhập cũng không được nêu rõ cụ thể là bao nhiêu mà chỉ nêu bao quát theo điều kiện quy định của Chính Phủ hoặc theo hộ nghèo hoặc cận nghèo nếu thuộc đối tượng được hưởng.
Phân loại nhà ở xã hội (NOXH)
Dựa vào kiểu dáng, tính chất cũng như là ứng dụng mà nhà ở xã hội được chia thành 2 loại khác nhau sau đây:
Nhà ở xã hội là nhà chung cư
Đối với nhà ở xã hội là nhà chung cư thì căn hộ phải được thiết kế, xây dựng theo đúng quy chuẩn được quy định, phải được đồng bộ khép kín, có diện tích sàn tối thiểu là 25m2 và 70m2 là diện tích sàn tối đa.
Nhà ở xã hội là là nhà ở liền kề thấp tầng
Còn đối với nhà ở xây theo dạng liền kề thấp tầng thì diện tích đất để xây dựng nhà ở không vượt quá diện tích là 70m2.
Xem thêm: Luật đất đai sửa đổi mới nhất 2024
Có nên mua nhà ở xã hội (NOXH) hay không?
Sở hữu một căn nhà cho riêng mình là điều mà bất kì ai cũng đều khao khát. Trước khi trả lời câu hỏi trên, hãy cũng chúng tôi phân tích xem những ưu điểm và nhược điểm của nhà ở xã hội là gì?
Ưu điểm của nhà ở xã hội
Nhà ở xã hội là sản phẩm được Nhà nước triển khai để hỗ trợ cho một số đối tượng đặc biệt nên có các ưu điểm sau đây:
- Giá bán thấp, rẻ, dễ mua
- Được hỗ trợ lãi suất vay ngân hàng thấp
- Hạn chế được áp lực tài chính khi tổng tiền trả thấp
Nhược điểm của nhà ở xã hội
- Không phải ai cũng mua được nhà ở xã hội mà phải thuộc đúng đối tượng và đáp ứng được các điều kiện được cơ quan Nhà nước quy định.
- Diện tích của một căn hộ nhà ở xã hội được giới hạn theo một mức quy định. Với diện tích nhỏ nhất là 25m2, diện tích lớn nhất là 70m2 nên những người muốn diện tích rộng hơn cũng không được.
- Sau 5 năm mới được bán lại nhà ở xã hội, trường hợp muốn bán trước thời hạn 5 năm thì chỉ có thể bán được cho Chủ đầu tư (tùy mỗi chủ đầu tư mà có chính sách thu mua lại hay không?).
- Tiện ích bị hạn chế so với nhà ở thương mại (Tiện ích của một căn chung cư thương mại gồm: Shophouse, hồ bơi, nhà trẻ, công viên cây xanh, nhà sinh hoạt cộng đồng.)
Vậy có nên mua nhà ở xã hội hay không?
Đối chiếu theo những ưu và nhược điểm nên trên, bạn sẽ xác định được liệu bạn có phù hợp với nhà ở xã hội hay không? Phù hợp vê điều kiện thu nhập, phù hợp về môi trường sống và tùy vào mỗi người, mỗi hoàn cảnh mà bạn có thể tự đưa ra quyết định chính xác cho mình.
Kết luận
Trên đây, chúng tôi đã nêu rõ khái niệm nhà ở xã hội là gì, cũng như là những đối tượng và điều kiện để được mua nhà ở xã hội. Vì vậy, thông qua bài viết trên bạn có thêm những kiến thức mới về nhà ở xã hội để có thể mạnh dạng, tự tin đưa ra quyết định của riêng mình.
